Kortizol, stres hormonu olarak bilinir. Vücudun “savaş ya da kaç” tepkisini yönetir. Ancak kronik olarak yüksek seviyede olması birçok sağlık sorununa yol açabilir.
Kortizolün Zararları (Yüksek Seviyede)
1. Bağışıklık Sistemi Baskılanması
Enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı direnç düşer.
2. Kas Kaybı ve Yağlanma
Kas dokusunu yıkar, göbek çevresinde yağlanmaya neden olur.
3. Uyku Bozuklukları
Geceleri uyanma, uykusuzluk, sabah yorgunluğu gibi sorunlar.
4. Hafıza ve Konsantrasyon Sorunları
Beyindeki hipokampüs bölgesini etkileyerek unutkanlık yapabilir.
5. Yüksek Tansiyon ve Kalp Hastalıkları
Damarları daraltarak kalp sağlığını tehdit eder.
6. Kan Şekeri Artışı
İnsülin direnci ve diyabet riskini artırır.
7. Sindirimi Yavaşlatır
Mide sorunları, kabızlık veya irritabl bağırsak sendromu görülebilir.
8. Cilt Problemleri
Akne, incelme, geç iyileşen yaralar.
---
Kortizolü Düşürmenin Yolları
1. Düzenli Uyku
Her gece 7–9 saat kaliteli uyumak kortizolü dengeler.
2. Egzersiz (Ama Aşırıya Kaçmadan)
Yürüyüş, yoga veya hafif tempolu sporlar ideal. Aşırı spor kortizolü artırabilir.
3. Meditasyon ve Nefes Egzersizleri
Günde 10-15 dakikalık mindfulness, parasempatik siniri aktive eder.
4. Beslenme Düzeni
- Şeker ve işlenmiş gıdalardan uzak dur.
- Magnezyum (ıspanak, avokado), omega-3 (balık), C vitamini alımını artır.
5. Kafein ve Alkolü Azalt
Özellikle stres altındayken daha da fazla kortizol salgılanır.
6. Gülmek, Sosyalleşmek
Mutlu olmak ve destek görmek kortizol seviyesini azaltır.
7. Adaptogen Bitkiler (Doktora danışarak)
Ashwagandha, rhodiola gibi bitkiler yardımcı olabilir.
8. Doğayla Temas
Yeşil alanlarda vakit geçirmek stres hormonlarını azaltır.
